Sayfalar

11 Mayıs 2016 Çarşamba

İş kurma süreci

Belirsiz sebeplerden ötürü yapamadığım, yapmayı ertelediğim bir şeyi nihayet yaptım ve rahatladım. İş halletmek gibisi yoktur.

Gerçek şahıs işletmesini nihayet kurdum. Ancak kurmadan önce uzun uzun araştırdım, bilenlere sordum ve hatta bunalttım.

Uzun uzun, gerçek şahıs işletmesi ile limited şirketi anlatacak veya birbirlerine olan üstünlüklerinden bahsedecek değilim.

Kuruluş aşamasına geldiğimde, muhasebecinin ilk sözü “kira kontratı veya tapu” olmuştu. Bulunduğum özel durumda bunların gerekmediğini özelge ile karara bağladım. Bu sayede kira stopajı ve damga vergisi ödemekten kurtuldum.

İkametgâh hakkında yorumlarımı şurada kısaca belirtmiştim.

Anlaştığınız mali müşavir hemen orada çeşitli işlemler ( kendi odalarına bildirmek, vergi dairesi başvurusu, e-tebligat …vs. gibi ) yapıyor ve sonrasında noterde defter tasdiki ( 100 TL civarı ), vergi dairesine evrakların götürülmesi …vs ile uğraşıyor. Bu işlemler, Ordu gibi küçük bir şehirde yarım günde tamamlandı. Ertesi gün, vergi memuru gelip bir tutanak tutuyor ve sonraki gün ise vergi levhanız çıkıyor. Artık anlaşmalı bir matbaaya giderek kendinize fatura ya da serbest meslek makbuzu ( ve diğer kurumsal ihtiyaçlarınızı ) bastırabilirsiniz. ( Matbaa size farklı hizmetler de sunmak isteyebilir, antetli kağıdınızı gerektiğinde kendiniz hazırlayıp basabileceğinizi unutmayınız. Antetli zarfa hemen ihtiyacınız olacağını sanmıyorum, bastırmak için acele etmeyin. Sınırlı kaynaklarınızı doğru kullanmaya özen gösterin. ) 

Kırtasiyelerde hazır satılan SMM alıp, noterde onaylatarak da kullanabilirsiniz, ancak tasarımını kendim yaptığım ve daha kurumsal bir SMM istediğim için matbaanın yolunu tuttum. SMM üzerine logonuzu hatta bir slogan ya da temenni ( ay sonuna kadar ödenmesini rica ederim, ya da şampiyon FB gibi ) ekleyebilirsiniz. ( artık e-makbuz kullanılıyor )

Bu aşamadan önce faturalarınızın üzerinde bulunmasını isterseniz, bir kurumsal / ticari / kobi hesap açtırabilirsiniz. İhtiyacınız olanlar nüfus cüzdanınız, imza beyannamesi ve vergi levhanızdan ibaret. İmza beyannamesi için yolumuz notere düşüyor ve 41.5 TL ödüyoruz.

Burada biraz araya girerek, konuyu dağıtmam gerekiyor. Hizmet sektöründe bulunacağım için ve serbest meslek makbuzunun kapalı fatura gibi işlem görmesi sebebiyle, makbuzlarım üzerine IBAN numaramı koymadım. Ticaret yapsaydım ve fatura düzenleseydim, faturamda IBAN bulunması müşterilerime yapacakları ödemeler açısından bir kolaylık sağlayabilirdi. Ancak serbest mesleklerde hizmetin gerçekleştiği anda ödenmesi esasmış. Yani işi bitirdiğinizde, ödemenizi almanız gerekiyor. Zira devlette kaynağında kesinti yapıyor. Ödemenizi aldıktan sonra makbuzlarınızı düzenlemeyi bir alışkanlık haline getirirseniz, bazı tatsızlıkları da engellersiniz. Aksi halde ödemeyi alamamış olsaız da, doğacak vergileri ödemek zorunda kalırsınız. Hem hizmet verirsiniz, hem ödeme alamazsınız ve hem de cebinizden para çıkar. Kar elde etme amacımıza aykırı olur, değil mi? Ayrıca makbuz üzerine IBAN koyarak, müşterilerimi daha sonra ödeme yapmaya teşvik etmemeye çalıştım. Aynı şekilde, bankamı değiştirmek ihtiyacı hissettiğimde SMM üzerinde eski bankaya ait bilgiler bulunacaktı.

Açtığımız aradan devam edelim; uygulamada bulunan açık ve kapalı faturalar

Bankacılık mevzuatı açısından bir ticari hesaba ihtiyacınız olacak. Bankalarda kişisel mevduatlar garanti altında iken ticari hesaplarda böyle bir şey bulunmuyor. Ayrıca bankaların bilançolarında kişisel ve ticari hesaplar ayrı bulunmak zorunda. Bu sebeple, banka eğer ticari ödemelerinizi kişisel hesabınızdan yaptığınızı tespit ederse, o hesabı hemen ticariye dönüştürüyor.

Bankaları araştırdım ve Ziraat bankasında karar kıldım, çünkü hesap işletim ücreti / kart aidatı yoktu. Hem de hesap cüzdanını ve kartı o anda bankada ( şaşılacak bir suretle! ) teslim ettiler. Ayrıca havale ve eft ücretleri de aylık 20 adede kadar ücretsiz idi ve tüm bu bilgileri hem bankadan, hem siteden ve hem de telefon bankacılığı ile teyit ettim. ( Daha sonradan Enpara Şirketim ile çalışmaya başladım )

Bu hesaba bağlı bir de kredi kartı talebinde bulunmanız yararlı olacaktır. Ancak ilk başta hesapta paranız ya da hareket olmayacağı ( ya da az olacağı ) için kredi kartınız hemen onaylanmayabilir.

Ancak ticari hesap açılışı için istenen belgeler arasında bir oda kaydı bulunuyor. Anayasa'ya aykırı olduğunu düşünsem de, TOBB kanunu sizden bir odaya üye olmanızı istiyor. Ticaret odası, sanayi odası veya esnaf sanatkarlar odası gibi. Bunların elbette aylık aidatları oluyor. ( benim faaliyet kolum, hiçbirinde olmadığı için hiçbirine üye olamadım zaten üye olmak işime de gelmiyordu ) Bir gerçek şahıs işletmesi kurduğum için, borçlarıma karşı ( sermaye şirketlerinde olduğu gibi değil ) bütün mal varlığımla borçlu olduğum için, bireysel hesap da aynı işi görüyor.

İş yeriniz için belediyeden ruhsat almanız gerekebilir.

Kargo gönderileriniz çok olacaksa bir kargo firması ile anlaşma yapabilirsiniz.

Ayrıca mali müşaviriniz ve matbaacınıza, ödemeleri birkaç ay sonra almalarını rica edebilirsiniz. Böylece başlangıçta cebinizden çıkacak para azalırken, ilk tahsilatınıza kadar nefes almanızı sağlayacaktır. Muhasebeciniz 3 ayda 1 fatura kesmeyi teklif edebilir.

Hiçbir iş yapmasanız da her ay KDV, üç ayda bir geçici vergi, üç ayda bir muhtasar beyanname, yıllık gelir vergisi beyannamesi vermek zorundasınız.

Katma değer vergisi beyannameleri ( 31,50 TL * 12 )
Geçici vergi beyannameleri ( 26,50 TL * 4 )
Muhtasar beyannameleri ( 31,50 TL * 4)
Yıllık gelir vergisi beyannameleri ( 47,80 TL * 1 )

Toplamda 650 TL civarında bir tutarı hiç iş yapmasanız dahi devletimize ödeyeceksiniz.

Şayet işyerinizde çalışan sayısı 10 kişi ya da daha fazla olursa muhtasar beyannameyi aylık vermek zorundasınız.

Ayrıca Bağ-kur'a kayıtlı olmalısınız ve personel istihdam ettiğinizde SSK giderleri olacak.

Serbest meslek makbuzu belli bir konuda ihtisas yapmış belgesini kullanan kişilerin kesebileceği ve kullanabileceği bir belge türüdür. Her danışman makbuz kesemez. Emlakçı da bir danışmandır ancak fatura keser.

Serbest meslek yapacaksanız, %20 stopaj ( kaynağında kesilen vergi ) doğacağını da bilin. Müşterilerinize fiyat teklifi verirken bu konuyu belirtmelisiniz. ( Örneğin "Cebinizden çıkacak toplam ücret 1000 TL olacaktır." gibi )

KDV; siz, ay ya da dönem sonunda, vergi dairesine ödersiniz.

İsteğe göre her ay ya da üç ayda bir ödeyebileceğiniz geçici vergi ( her ay öderseniz her ay beyanname ücreti vermeniz gerekiyor ) yıl sonunda gelir vergisinden mahsup ediliyor.

Stopajı ( gelir vergisi ); müşteri sizin adınıza ( muhtasar beyanname ile ) devlete öder. Yıl sonunda geliriniz üzerinden hesaplanacak vergiden ödenen bu stopajı mahsup ediyorsunuz.

Burada şu ufak hesabı da ekleyeyim; hizmet tutarının ( 80 TL + 20 TL ) + 18 TL olduğunu varsayalım.

Brüt ücret: 100 TL ( 80 TL + 20 TL )
Stopaj: 20 TL ( %20 )
KDV; 18 TL ( % 18 )
Net ücret: 98 TL ( müşteriden aldığınız ücrettir )

Ayrıca kademeli vergi sistemine tabi tutularak, vergi ödeyeceksiniz.

Temel hesaplarınızı ise; İşletme kuruluş giderleri ( ilk giderler ), Sabit yatırım giderleri ve İşletme giderleri ( sabit giderler + değişken giderler ) olarak ayırabilmeye başladığınızda artık bir şeyler değişmeye başlamıştır.

Gerçek şahıs işletmeleri kuruluş, işletme ve kapanış işlemleri açısından çok kolaydır. Eğer iş hacminin büyürse tüzel kişiliğe sahip şirkete çevirebilirsiniz. Kapanış dilekçesini verdikten sonraki çeyrek dönem sonuna kadar vergiler doğacağını da unutmayınız. 

Tam 2.5 ay sonra belediyeden çevre temizlik vergisi doğduğunu ve usülsüzlük için ceza düzenlendiğini öğrendim. güncelleniyor.