Zor bir dönemden geçiyoruz. Ahlak seviyesi yerlerde sürünürken, açgözlü ve acımasız kişilerin kolay para kazanmak veya sizden bir şey tırtıklamak için yapmayacakları şey yok gibi.
Kimlik bilgilerimiz internete sızdı ve aslında çeşitli bilgilerimizi de bilerek ya da bilmeyerek paylaşıyoruz.
Kimlik bilgileriniz ele geçirilirse ne olur?
Bir kimlik üretildiğini düşünelim. Sizin adınıza;
Kredi kullanılabilir,
Kredi kartı çıkarılabilir,
Hesap açılabilir,
Ev kiralanabilir,
Bu eve elektrik, su, doğalgaz, telefon, internet… bağlatılabilir,
Trafik suçu işlenebilir,
HGS / OGS ihlali yapılabilir.
Umarım, çipli kimlikler kullanılmaya başlandığında bu sorun ortadan kalkar.
Ne yapmalıyız?
Sosyal platformlarda ( en başta facebook ), özel bilgilerinizi paylaşırken dikkatli olunuz ( doğum tarihi / yeri, TC kimlik no, anne kızlık soyadı, cep / ev telefon numaranız, e-posta adresiniz, adresiniz )
e-devlet üzerinde bazı kontrolleri düzenli yapmayı ihmal etmeyiniz
Operatörlere kayıtlı hatlarınız
Trafik cezaları ve HGS / OGS geçiş ihlalleriniz
Davalarınız
Vergi borçlarınız gibi
Tüm operatörlere kayıtlı hatlarınızı e-devlet üzerinden görebiliyorken, farklı şehirlerde farklı isimlerde hizmet veren gaz ve elektrik dağıtım şirketlerine ve belediyeye bağlı su hizmetlerine olan aboneliklerinizi göremiyorsunuz. Ancak tüm Türkiye'de hizmet veren Telekom için bunu yapabilirsiniz.
Banka hesaplarınızı düzenli kontrol ediniz.
Havale / eft / internet alışveriş limitlerini sıfırlayınız. Kullanmadan önce yükseltip, kullandıktan sonra sıfırlayınız.
Bankalara çekilmiş krediler ve kart bilgilerinizi sorunuz ve karşılaştırınız.
“Ekteki kimliğim, imza örneğim ve bilgim dışında işlem - yeni hat / abonelik / hesap / kredi kartı / kredi gibi - yapmacağım ve aksi durumlarda doğacak borçlardan sorumlu olmayacağım” özetinde bir dilekçeyi bankalara, cep telefonu operatörlerine ve Bedaş / iski / igdaş ve telekom gibi kurumlara verebilirsiniz.
Güvenmediğiniz bilgisayarlarda işlem yapmayınız. Antivirüs kullanınız. Lisanssız ( cracked ) program ve zararlı sitelere karşı yapılan uyarılara dikkat ediniz.
Market mağaza alışverişlerinde ve sadakat kartı başvurularında paylaştığınız bilgiye dikkat ediniz.
Herhangi bir sebeple kimlik fotokopinizi verdiğinizde üzerine kullanım amacını yazınız.
Kimliğinizin değişmesi halinde, bankalardaki kimlik bilgilerinizi güncelleyiniz.
Cep hattınıza tanımlanmış olabilecek mobil ödeme limitini sıfırlayınız, kullanırken yükseltiniz. ( sadece bir tıklama ile 80 TL karşılığında bir diyet listesi satın almış olabilirsiniz )
Televizyondaki dolandırıcılara itibar etmeyiniz ( soruyu bilene 5000 TL, 3 kavanoz bal 100 TL ) – numaralar genellikle yurtdışına yönlendirilmiştir ve saniyeler bile çok pahalıya mal olur.
Telefon ile arayan, adınızı soyadınızı ve hatta TC kimlik numaranızı dahi bilen ve “sigorta borcunuz var” ya da “terör örgütü ile bağlantınız var” diyen telefonlara itibar etmeyiniz.
Cep telefonuza gelen SMSlere, MMSlere ve e-posta adresinize gelen spamlara dikkat ediniz.
Yedek cep telefonu, banka hesabı, e-posta adresi kullanınız.
Güvenmediğiniz yerlerde, anne kızlık soyadı yerine sadece sizin bildiğiniz bir diğer kelimeyi kullanabilirsiniz, ancak hep aynı kelimeyi kullanmaya dikkat ediniz.
Sosyal medyada güvenlik ayarlarına dikkat ediniz ( çok sık değişmekte ve güncellenmektedir ). İlave edilen ayarlar medyanın tercih ettiği biçimde bırakılırken, eski ayarlar olduğu gibi korunur.